O Lyfrgell Owain Owain Owain y person; ei fywyd 1929 -1993 Y Dydd Olaf: un o lyfrau Owain Owain Y Tafod cyfarchion y nadolig: gan yr arlunydd Owain Owain dyfyniadau am Owain Owain
 


Perlau:

Dyfynu Owain Owain:

Canaiteir cyhoeddi'r canlynol, gan nodi'r ffynhonell wreiddiol ym mhob achos.
 
I'r Sawl a Garo ei Hanner-Iaith Cwrteisi cynhenid y Cymro yw gelyn pennaf yr iaith Gymraeg. Barn, Awst, 1963
     
Gweithredu'n Gall Pan fo argyhoeddiadau lleiafrif yn gwrthdaro yn erbyn rhagfarnau mwyafrif, ni ellir gweithredu'n gyfiawn bob amser heb weithredu'n anghyfreithlon hefyd. Y Faner
10/09/1964
     
Y We Fyd-eang Yn syml, mae'r [cyfrifiadur] yn ei gwneud hi'n bosib i gofnodi y cyfan o wybodaeth yr hil ddynol drwy'r oesau mewn un lle, mewn modd sy'n galluogi unrhyw unigolyn - o'i gartref ei hun er enghraifft - archebu a derbyn unrhyw ran o'r wybodaeth honno.'

'Rydych am weld cerflun mwyaf o geffyl sydd mewn bod? Yna, o'ch cadair freichiau, a chyn i'r bys olaf adael y botwm olaf, fe fydd llun y ceffyl ar y llen deledu yn eich ystafell.' Neu gynllun pensaerniol Eglwys St Pedr yn Rhufain? Pwyswch fotymau eraill a dyna'r cynllun pensaerniol yn dilyn y ceffyl mewn llai na chwinciad!'
Y Cymro 23/7/1969
     
Effaith y cyfrifiadur ar addysg Beth fydd effaith hyn i gyd ar fyd addysg, dyweder yn 2000 O.C.? Yn gyntaf, fe fydd addysgu'r dechneg o ddefnyddio cyfundrefn o gyfrifyddion yn bwysicach - yn llawer pwysicach - na chael plant i gofio rhestri di-bendraw o ffeithiau; y cyfrifydd bellach fydd y "cof"...

... a bydd athrawon y flwyddyn 2000 yn cael eu dyrchafu o fod yn gyflenwyr ffeithiau i fod yn dywyswyr - yn tywys y disgyblion i gyfeiriad y profiadau gwerthfawr a chyfoethog hynny sy'n gyfystyr a gwir addysg.
Y Cymro 23/07/1969
     
Y Fro Gymraeg Enillwn y Fro Gymraeg, ac fe enillir Cymru, ac oni enillir y Fro Gymraeg, nid Cymru a enillir. Y Cymro, 12 Tachwedd, 1964
     
     
Rhyfel Pam felly mae rhyfeloedd yn parhau? Un peth sy'n sicr: mae rhamantu am ryfel ymhlith y pwysicaf o'r ffactorau a wna parhad rhyfeloedd yn ffaith. Dileu y rhamant yw'r cam cyntaf tuag at ddileu rhyfeloedd. 'Gwyliedydd' Rhif 122, Mai 2003
(Ailgyhoeddiad)
     
Cadwraeth Rydym yn rhy barod o'r hanner i dderbyn elw'r presennol heb ystyried colledion y dyfodol. Y Cymro,
Mai 1970
     
Cyfoeth yr Amrywiaeth...


a chyd-destun
y frwydr byd-eang
dros y Gymraeg
Undod mewn Amrywiaeth. Parchu a diogelu, noddi a chreu, cryfhau a lledaenu undod mewn amrywiaeth - ar lefelau yr unigolyn, y teulu, y plwyf, y genedl, y byd... A hyn yn unig, gan hynny, a all roi ystyr i fywyd ac i weithredoedd dyn.

Y mae unrhyw ystyr clodwiw y gellir ei briodoli i fywyd heddiw, ac unrhyw werth parhaol y gellir ei briodoli i fywyd ddoe, yn dibynnu ar barhad a chryfder yr iaith Gymraeg a'i diwylliant a feithrinwyd ac a feithrinir drwy gyfrwng yr iaith honno; nid i Gymru a'i phobl yn unig, ond i fyd dynion benbaladr; canys fe fydd diflaniad yr iaith Gymraeg yn gyfystyr â rhoi sêl oferedd ar yr hyn oll a fu yn hanes y byd yr ydym ni yn rhan ohono.
Barn, Gorffennaf, 1969
     
Cyfoeth yr Amrywiaeth Cyfoeth yr amrywiaeth yw cyfoeth Daear. A'i dyfodol. Y Cymro
19/01/1973
     
Adnoddau Prin y Ddaear Nid yw ein Daear yn ddigon mawr i ni fedru fforddio gwstraffu ein hadnoddau prin, nac ychwaith yn yn ddigon mawr i fod yn gartref i fwy nag un gwladwriaeth mewnblyg, hunanol, dreisiol a materol.... darbodaeth ofalus a chyd-weithrediad llwyr yw amodau di-amod parhad bywyd. Y Cymro
19/01/1973
     
Bwyd Organig Ceir mwy a mwy o'r gwenwyn "gwrteithiol" i halogi'r pridd, mwy a mwy o wenwyn trychfilod a chwyn i ddifwyno'r amgylchfyd byw  ac i suro cynghanedd Natur; elw cynyddol tros-dro, gyda'r dyfodol agos yn talu'n ddrud am y llygru, yr erydio a'r rheibio. Y Cymro,
Awst 1969
     
Atomfeydd Niwclear Yn enw Duw ac yn enw dyn - yn enw plant ein plant ac yn enw Cymru - gadewch i ni sylweddoli'n gwbwl glir yr hyn sydd ar droed yn ein Gwynedd ni...ac wele'r syniad cwbwl wallgof o ddod a thrydedd atomfa i Wynedd. ...

Trwy gydol y gyfres hon o 'Nodion'  ceisiais ddangos o bryd i'w gilydd effeithiau peryglus yr atomfeydd ar yr amgylchfyd, a'r peryglon mwy i'n plant, ynghudd yng nghrombil y melinau satanaidd hyn....'
Y Cymro,
Awst 1970
     
Y Meddwl Taeog

Na feier y Cymry'n rhy drwm am eu darostyngiad presennol i gyflwr meddyliol taeogion, nac am eu parodrwydd i fabwysiadu safonau materol a safbwynt meddwl cul, ynysol, brodorion Lloegr. Fe fu Lloegr yn ddiwyd iawn drwy'r canrifoedd yn ein halogi a'n llurgunio - yn gwbwl fwriadol, yn ddi-ildio ac yn ddidrugaredd, a gyda'r fath gyfrwystra fel nad ydym yn fodlon credu i hyn ddigwydd o gwbwl.

Druain ohonom - un o symtomau ein hafiechyd cenedlaethol yw ein hamharodrwydd i gredu ein bod yn afiach.

Barn
Mehefin 1964
     
Cyd-destyn y Frwydr Iaith

Ond yr un yw'r frwydr: brwydr y "pethau bychain" yn erbyn y DDELWEDD FAWR. A chan mai Cymry ydym, a chan mai'r Gymraeg yw ein hiaith ac iaith ein plant, yna'r frwydr i adnewyddu ac ymgryfhau'r iaith hon yw ein sgarmes neilltuol ni yn y frwydr fwy.

Nid oes unrhyw "foesoldeb newydd" i gyfiawnhau’r amser a'r egni a'r arian a werir i frwydro dros yr iaith Gymraeg yn wyneb brwydrau cyfoes eraill sy'n aros i'w hennill. Nid oes angen cyfiawnhad, canys agweddau yn unig o UN frwydr yw'r brwydrau hyn i gyd.
Y Faner
15/10/1964
     
     
Y Burum fu'n Creu'r Bara...

O edrych yn ôl i'm cyfnod fel golygydd Tafod y Ddraig yn ystod 1963 - 1964, pa neges sy'n treiddio drwodd yn glir i'r cyfnod hwn? Effeithiolrwydd gwaith caled, gwaith cyson - yn aml yn ddiramant, yn aml yn bedestraidd, serch hynny yn amrywiol,
yn aml yn ddiddorol, anaml yn gyffrous,
byth yn ymfflamychol.

Hyn yw angen mawr Cymru heddiw:
gweithwyr caled, gweithwyr cyson, gweithwyr adeiladol, gweithwyr creadigol, gweithwyr positif - gydag argyhoeddiad dwfn o werth yr unigolyn, a chariad tuag at ei gyd-ddyn, yn ogystal â thuag at Gymru.

'Rifynnau Cyntaf Tafod y Ddraig' Erthygl yn 'Tân a Daniwyd' (Gol Aled Eurig)